W celu pozbawienia rodzica władzy rodzicielskiej należy złożyć do Sądu, który jest właściwy ze względu na miejsce zamieszkania dziecka, wniosek o pozbawienie władzy rodzicielskiej. Wniosek ten jest wolny od opłaty sądowej. W uzasadnieniu wniosku należy wskazać, dlaczego drugi z rodziców powinien zostać całkowicie pozbawiony władzy rodzicielskiej. Kodeks rodzinny i opiekuńczy stanowi, że Sąd może pozbawić rodzica władzy rodzicielskiej jeżeli:

• władza rodzicielska nie może być wykonywana z powodu trwałej przeszkody (np. gdy rodzic przebywa w zakładzie karnym, zakładzie psychiatrycznym bądź wyjechał na stałe za granicę i trudno jest ustalić, kiedy wróci);
• rodzic nadużywa władzy rodzicielskiej (np. stosuje kary cielesne, naraża dziecko na utratę życia lub zdrowia, poniża dziecko, wykorzystuje dziecko do czynów nierządnych);
• rodzic w sposób rażący zaniedbuje swoje obowiązki względem dziecka (np. nie interesuje się jego losem, nie płaci alimentów, zaniedbuje dziecko ze względu na swoje własne uzależnienia);
• utrzymują się przyczyny umieszczenia dziecka w pieczy zastępczej.

W postępowaniu o pozbawieniu władzy rodzicielskiej Sąd bada, czy dobro dziecka jest zagrożone. Celem Sądu jest zapewnienie dziecku rozwoju w stabilnym i bezpiecznym otoczeniu. Każda z wyżej wskazanych przyczyn stanowi samoistną podstawę do pozbawienia władzy rodzicielskiej. W razie wystąpienia jednej z trzech pierwszych przesłanek wskazanych powyżej, Sąd obligatoryjnie wydaje postanowienie o pozbawieniu władzy rodzicielskiej. W przypadku wystąpienia ostatniej z przesłanek – Sąd może, ale nie musi wydać postanowienia o pozbawieniu władzy rodzicielskiej.

Pozbawienie władzy rodzicielskiej może dotyczyć jednego albo obojga rodziców.

Zgodnie z postanowieniem Sądu Najwyższego z dnia 7 września 2000 r. nadużywanie władzy rodzicielskiej zachodzi także wówczas, gdy postępowanie rodzica obiektywnie wywiera negatywny wpływ na proces wychowania i rozwoju psychicznego dziecka, choćby nie było związane z subiektywnym, negatywnym nastawieniem rodzica wobec dziecka.

Zdaniem Sądu Najwyższego kwestionowanie ojcostwa w kilka lat po urodzeniu dziecka, połączone z agresją wobec niego i matki, stanowi poważne nadużycie władzy rodzicielskiej uzasadniające najsurowsze rozstrzygnięcie Sądu.

Także nadużywanie alkoholu, uprawianie przestępczej działalności i uchylanie się od płacenia alimentów są wystarczającymi przesłankami do pozbawienia władzy rodzicielskiej.

Nadto trzeba dodać, że pozbawienie władzy rodzicielskiej nie powoduje ustania obowiązku alimentacyjnego względem dziecka. Obie strony zachowują też prawo do osobistej styczności. Ograniczenia w tym zakresie mogą wynikać tylko z mocy orzeczenia Sądu.

Masz pytanie? Zapraszamy do kontaktu!

791 097 057 – mec. Karol Czaplewski

Gdynia | Rumia | Reda | Wejherowo | Sopot | Gdańsk