Alimenty Gdynia

Co zrobić, gdy rodzic nie płaci alimentów?

Poniżej przedstawiamy kilka dróg postępowania:

• Udanie się do komornika:

Należy rozpocząć od wizyty u komornika. W sprawach o alimenty komornicy sądowi są zobowiązani do działania ze szczególną starannością. Komornik podejmuje działania w celu ustalenia miejsca zamieszkania dłużnika, a także bada jego sytuację finansową i majątkową. Komornik ustala również numer konta bankowego dłużnika, celem zajęcia jego środków pieniężnych. Bada również, czy istnieje możliwość wystąpienia do pracodawcy dłużnika o zajęcie jego wynagrodzenia.

• Skorzystanie z Funduszu Alimentacyjnego:

Kolejną możliwością jest skorzystanie z Funduszu Alimentacyjnego. Niestety trzeba spełnić kilka kryteriów. Świadczenia z Funduszu przysługują, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty 800 zł miesięcznie. Do świadczenia ma prawo osoba na podstawie tytułu wykonawczego, jeżeli egzekucja okazała się bezskuteczna (gdy w okresie ostatnich dwóch miesięcy nie wyegzekwowano pełnych alimentów). Maksymalnie z Funduszu Alimentacyjnego można uzyskać 500 zł.

• Wystąpienie z żądaniem alimentów od rodziców dłużnika, czyli od dziadków dziecka:

Jeśli nie wiemy, gdzie znajduje się ojciec dziecka, ale znamy jego rodziców, to warto wystąpić o alimenty właśnie od nich. Dziadkowie zazwyczaj posiadają stabilną sytuację finansową (pobierają emeryturę lub mają stałe źródło dochodu). Płacenie alimentów przez dziadków dziecka może bardzo zmotywować ojca do płacenia na rzecz swojego dziecka.

• Złożenie zawiadomienie do Prokuratury:

Niepłacenie alimentów jest przestępstwem. Jeżeli dłużnik nie płaci alimentów od 3 miesięcy,  grozi mu grzywna, kara ograniczenia wolności albo kara pozbawienia wolności do roku. Postępowanie karne również może pozytywnie wpłynąć na krnąbrnego dłużnika.

• Wpisanie dłużnika do rejestru dłużników:

Można postarać się o wpis należności do Krajowego Rejestru Długów. Figurowanie na tej liście może utrudnić dłużnikowi funkcjonowanie na rynku i uniemożliwić mu zaciąganie kredytów.

• Złożenie skargi pauliańskiej:

Co zrobić, gdy dłużnik alimentacyjny nie płaci alimentów i pozbywa się swojego majątku ze szkodą dla dziecka (np. przepisuje mieszkanie lub samochód na rodziców albo inne osoby)? Należy w takiej sytuacji wystąpić do Sądu z powództwem o uznanie czynności prawnej za bezskuteczną, czyli złożyć tzw. skargą pauliańską.

Koronawirus a alimenty. Czy pandemia ma wpływ na wysokość alimentów?

Czy można obniżyć alimenty lub zawiesić ich płacenie z powodu pandemii koronawirusa?

Na wstępie trzeba zaznaczyć, że w czasie epidemii Sądy działają w bardzo ograniczonym zakresie. Dotychczas nie wydano wyroków sądowych dotyczących tego zagadnienia. Nie wiadomo też, jak ukształtuje się linia orzecznicza w tym przypadku. Jednakże z uwagi na to, że obserwujemy początek głębokiego kryzysu na rynku pracy, warto skorzystać z instrumentów jakimi dysponuje prawo i Sąd.

Zawieszenie alimentów a koronawirus:

Z uwagi na szczególny charakter roszczenia alimentacyjnego (utrzymanie osoby uprawnionej)  – zawieszenie obowiązku alimentacyjnego przez Sąd jest mało prawdopodobne.

Koronawirus a obniżenie alimentów:

Niemniej jednak, jeżeli z powodu stanu epidemii zobowiązany do alimentacji nie miał możliwości zarobkowania – Sąd powinien rozważyć kwestię obniżenia wysokości świadczeń alimentacyjnych. W szczególności należałoby ograniczyć wysokość nakładów na potrzeby związane z rozrywką, wyjazdami i rekreacją. Należy pamiętać, że nie mamy do czynienia z normalną sytuacją. Kina, restauracje, muzea, baseny i inne miejsca rozrywki są zamknięte.

Wysokość alimentów uzależniona jest przede wszystkim od możliwości zarobkowych zobowiązanego do alimentacji. Jeżeli zobowiązany do płacenia alimentów nie ma możliwości zarobkowania z uwagi na wprowadzenie stanu epidemii (pracuje w gastronomii, turystyce, rozrywce, fryzjerstwie etc.), to fakt ten powinien zostać przez Sąd wzięty pod uwagę. Znaczne obniżenie dochodów po wystąpieniu epidemii koronawirusa może oznaczać realną szansę na obniżenie świadczeń alimentacyjnych.

Od czego zależy wysokość alimentów?

Wysokość alimentów zależy od dwóch czynników:

1. od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego
   oraz
2. od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego do alimentacji.

Usprawiedliwione potrzeby uprawnionego:

Usprawiedliwionymi potrzebami uprawnionego są wydatki jakie osoba uprawniona do alimentów ponosi na swoje utrzymanie. Do takich wydatków możemy zaliczyć m.in.: koszty jedzenia, ubrań, środków czystości, rachunków za mieszkanie, prąd i inne media, lekarstw bądź innych wydatków niezbędnych do normalnej egzystencji.

Należy pamiętać, że rodzice powinni zapewnić dzieciom utrzymanie na takiej samej stopie życiowej na jakiej sami żyją. Alimenty na dziecko powinny zatem odpowiadać sytuacji zarobkowej i majątkowej rodziców. Dziecko nie może żyć na poziomie minimum socjalnego, jeżeli jego rodzic jest osobą majętną.

Zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego:

Chodzi tutaj przede wszystkim o ustalenie realnej sytuacji finansowej i majątkowej zobowiązanego do alimentacji. W postępowaniu ustala się dochody zobowiązanego oraz jego majątek. Sąd doskonale zdaje sobie sprawę z ukrywania dochodów i majątku przez osoby zobowiązane do alimentacji. Co więcej, przy ustalaniu wysokości alimentów Sąd bierze pod uwagę także to, ile zobowiązany mógłby zarabiać, gdyby wykorzystał swoje możliwości, umiejętności i wykształcenie. Sądu bardzo często nie interesuje, że zobowiązany do alimentów nie ma pracy. W każdej sprawie badane są bowiem kwalifikacje osoby zobowiązanej do płacenia alimentów, a także jego wiek, stan zdrowia, doświadczenie, a nawet znajomość języków obcych.

Wysokość alimentów może również zależeć od osobistych starań o utrzymanie dziecka. Osoby, które na co dzień zajmują się dzieckiem płacą niższe alimenty od osób, które z dzieckiem nie mieszkają.

Jak można uchylić się od płacenia alimentów byłemu małżonkowi?

Po pierwsze – można wystąpić z powództwem o całkowite uchylenie obowiązku alimentacyjnego względem byłego małżonka z uwagi na istotną zmianę okoliczności. Istnieje także możliwość złożenia pozwu o obniżenie alimentów. W obu sytuacjach trzeba precyzyjnie wykazać przed Sądem, że od czasu wydania ostatniego orzeczenia nastąpiła istotna zmiana okoliczności.

Jak zatem uchylić alimenty na małżonka i jak „istotna zmiana okoliczności” powinna wyglądać?

Przede wszystkim, należy wykazać, że były małżonek znajduje się w lepszej sytuacji finansowej. Na przykład były małżonek znalazł dobrze płatną pracę i zwiększyły się jego możliwości zarobkowe i majątkowe.

Co w sytuacji, gdy były małżonek ma nowego, dobrze sytuowanego partnera?

Jeżeli były małżonek jest z nowym partnerem w związku nieformalnym (nie zawarł z nią/z nim nowego związku małżeńskiego), to co do zasady obowiązek alimentacyjny nie wygasa. Jednakże można powołać się na zasady współżycia społecznego i spróbować wykazać, że przez związek z majętnym nowym partnerem sytuacja byłego małżonka znacząco się poprawiła.

Natomiast – jeśli były małżonek zawarł nowy związek małżeński – sytuacja jest o wiele prostsza. Polskie prawo przewiduje bowiem, że obowiązek płacenia alimentów byłemu małżonkowi wygasa w razie zawarcia przez tego małżonka nowego małżeństwa. W takiej sytuacji obowiązek płacenia alimentów zostanie uchylony w całości, bez względu na jakiekolwiek okoliczności.

Uchylenie alimentów po 5 latach od orzeczenia rozwodu:

Jeśli rozwód orzeczono bez orzekania o winie, to w takiej sytuacji, co do zasady, obowiązek alimentacyjny między byłymi małżonkami wygasa z upływem 5 lat od wydania wyroku rozwodowego. Tylko w wyjątkowych sytuacjach Sąd może przedłużyć powyższy termin.

Czy można nie płacić alimentów na dziecko?

Nie ma możliwości całkowitego uchylenia się od płacenia alimentów na rzecz dziecka niepełnoletniego. Rodzice są zobowiązani do dzielenia się z małoletnimi dziećmi nawet najmniejszymi swoimi dochodami.

Czy istnieje zatem jakakolwiek możliwość uchylenia się od alimentów na dzieci?

W polskim prawie znajduje się przepis, który daje możliwość ojcu lub matce uchylenia się od płacenia alimentów na rzecz dziecka pełnoletniego, jeżeli zostanie spełniona jedna z przewidzianych w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym przesłanek:

• jeżeli świadczenia alimentacyjne są połączone z nadmiernym uszczerbkiem dla rodzica,

• jeżeli dziecko nie stara się, aby utrzymać się samodzielnie.

Pierwsza z sytuacji może mieć miejsce, kiedy rodzic nie jest w stanie wywiązać się z uiszczania świadczeń alimentacyjnych – na przykład z powodu swojego stanu zdrowia. Rodzic musi wtedy wykazać przed Sądem, że płacenie alimentów stanowi dla niego nadmierny uszczerbek. Oznacza to, że taki rodzic nie mógłby przez świadczenia alimentacyjne zaspokajać swoich podstawowych potrzeb życiowych.

Druga sytuacja związana jest z przyczynami leżącymi po stronie pełnoletniego dziecka. Jeżeli dziecko nie studiuje, nie zdaje egzaminów w terminach, a zwłaszcza, gdy powtarza kolejne lata studiów, to rodzic może żądać uchylenia obowiązku alimentacyjnego.

Co to jest stan niedostatku?

Sąd Najwyższy wyraził pogląd, że stan niedostatku występuje wówczas, gdy uprawniony do alimentów nie może własnymi siłami, z własnych środków pieniężnych, zaspokoić swych usprawiedliwionych potrzeb. Potrzeby uprawnionego są uzależnione od jego indywidualnych cech, tj. od jego wieku, stanu zdrowia, zawodu, pozycji społecznej i dotychczasowej stopy życiowej.

Jak często można podwyższać alimenty?

Alimenty nie są ustanawiane w tej samej wysokości na cały okres obowiązku alimentacyjnego. Jeżeli doszło do zmiany okoliczności, można wystąpić do Sądu o zmianę ich wysokości. Alimenty mogą być przez Sąd podniesione, obniżone, a także całkowicie zniesione. Jeżeli sytuacja życiowa dziecka zmieniła się w sposób niespodziewany (dziecko uległo wypadkowi, rodzic opiekujący się dzieckiem stracił pracę), to podwyższenie alimentów możliwe jest nawet w ciągu tygodnia od zakończenia się ostatniej rozprawy. Zazwyczaj ze zmianą wysokości alimentów należy poczekać kilka lat (2-3 lata).

Komu należy płacić alimenty, gdy dziecko skończy 18 lat?

Z chwilą uzyskania pełnoletności przez uprawnionego do alimentów, alimenty należy płacić do jego rąk.

Masz pytanie? Zapraszamy do kontaktu!

791 097 057 – adwokat Karol Czaplewski

Gdynia | Rumia | Reda | Wejherowo | Sopot | Gdańsk